American Stock Exchange AMEX

Amerika Birleşik Devletleri'nde "New York Menkul Kıymetler Borsası'ndan (NYSE) sonra ikinci büyük menkul kıymetler borsasıdır. Faaliyetine Amerikan İç Savaşı'ndan önce başlamıştır. 1921 yılına kadar faaliyetlerini gayrıresmi olarak sürdürmüş ve bu nedenle de "New York Curb Exchange" diye adlandırılmıştır.

AMEX'in 1953 yılına kadar süren tarihi oldukça renkliydi. Wall Street'te "broker" lar rengarenk giysileri ile sokakta dolaşırlardı ve halk onları bu giysilerinden tanırdı. Bir "broker" ın ofisine telefonla bir sipariş geldiğinde, ofistekiler bunu penceresinden aşağıdaki "broker" a el ile veya diğer işaretlerle iletirlerdi. Bugün tekniğin sağladığı olanaklardan AMEX de en geniş şekilde yararlanmaktadır.

AMEX, menkul kıymetleri borsa listesine kaydetmek için NYSE kadar titiz seçici davranmamaktadır. Bu nedenle, genellikle küçük ve yeni şirketlerin menkul kıymetleri AMEX'te borsa listesine alınmaktadır. Şirketlerin birçoğu için AMEX, NYSE ile Over-the-Counter (OTC - borsa dışı işlemlerin yapıldığı piyasa) arasında bir geçici basamak niteliği taşımaktadır. Örneğin, General Motors ve Dupont bu basamaktan geçmişlerdir.

Öte yandan NYSE yıllarca varantları borsa listesine almamışken AMEX aksi yönde davranmıştır. Ancak, NYSE de artık bazı şirketlerin (American Telephone and Telegraph Company gibi) varantlarını borsa listesine almaya başlamıştır.

AMEX, 32 üyeli bir Başkanlar Meclisi tarafından yönetilmektedir. Borsa tarafından belirlenmiş politikaları uygulayan, meclis başkanıdır. Başkanlar Meclisi, AMEX'i oluşturan sürekli (regular) ve yardımcı (asso ciate) üyeleri, yönetim, menkul kıymetler, işlemler, salon denetimi ve halkla ilişkiler olmak üzere beş bölüm vardır.

AMEX'te 499 yer (seat) ya da sürekli üyelik vardır. Sürekli üye olabilmek için Amerikan vatandaşı olmak, 21 ve daha yukarı yaşta olmak, Başkanlar Meclisi'nin üçte ikisi tarafından üyeliğe kabul edilmek gerekir. Üyelik fiyatı ve yıllık aidatı NYSE'ye kıyasla daha düşüktür.

Borsada, sayısı kısıtlanmamış olmakla birlikte, 400 yardımcı üye vardır. Ayrıca, AMEX'de salonlarda muamele yapan spesiyalist, broker ve aracı olmak üzere üç tür üye daha vardır.

Borsada, hem borsa listesine alınmış hem de alınmamış menkul kıymetler işlem görebilmektedir. Borsa listesine alınmış firmalar bir listeye alınma ücreti (listingfee) öderler. Borsa listesine alınacak şirketlerin belirli niteliklere sahip olmaları gerekir: Bir şirketin borsa listesine alınmasına Başkanlar Meclisi karar verir.

AMEX'te işlem gören menkul kıymetlerin yaklaşık %4'ü borsa listesinde kayıtlı değildir. AMEX, yabancı menkul kıymetlerin işlem görmesi açısından öncü borsa durumundadır.