Saç Dökülmesi
SAÇ DÖKÜLMESİ (ALOPESI)
Doğuştan gelen ya da sonradan ortaya çıkan çeşitli nedenlerle vücutta kıl ya da saç bulunmaması tıpta alopesi olarak adlandırılır. Genellikle kafada, saçlı deride görüldüğü için saç dökülmesi biçiminde söz edilirse de vücuttaki bütün kıllarda gözlenebilen bir belirtidir. Yaygın ya da belli bir alanla sınırlı ve çok değişik nedenlere bağlı olabilir; çoğu zaman da gerçek nedeni anlaşılamaz. Doğuştan gelen kalıtsal nitelikteki saç ve kıl yokluğu başka bozukluklarla birlikte görülen ender bir durumdur.
Buna karşılık edinilmiş saç dökülmesine çok daha sık rastlanır. Bu tür dökülme genellikle bazı sistemik hastalıklar sırasında ortaya çıkar, geçicidir ve geriye dönüşü vardır. Tifo ve verem gibi akut ya da kronik enfeksiyonlar, şeker hastalığı, tiroit ve böbreküstü bezi hastalıkları gibi iç salgı sistemi ve metabolizma bozuklukları, kansızlık, lösemi gibi kan hastalıkları ve arsenik, cıva, talyum, benzodiazepin gibi maddelere bağlı kronik zehirlenmeler geçici saç dökülmesine yol açar.
Bazı hastalıkların tedavisinde kullanılan pıhtılaşma önleyici ve hücre gelişimini durdurucu ilaçlarla, x ışınlarından başka ağır ruhsal gerginlikler, heyecanlar, yaralanmalar, cerrahi girişimler ve doğum da aşırı saç dökülmesine neden olabilir.Saçlı derideki yağ bezlerinin aşırı miktarda sebum salgılamasına bağlı saç dökülmesi (seboreik alopesi) daha çok erkeklerde görülür. Yaklaşık 20 yaşlarında dökülme başlar; bazen ruhsal-bedensel yorgunluk ve gerilimlerle de bağlantılı olarak yavaş yavaş ilerler. Önce şakaklardaki saç dökülür; ardından tepe açılır ve sonunda yalnız ensenin üst bölümünden iki yana doğru uzanacak biçimde saç kalır.
Bölgesel Saç Dökülmeleri
Kıl keseciğinin yıkımına neden olan mantar enfeksiyonlarına ya da çeşitli hastalıklara bağlı olarak bölgesel saç dökülmeleri görülebilir. Yaralanmalar, yanıklar, frengi lezyonları, tümörler, çıbanlar, likenler ya da skleroderma ve eritemli (kızartılı) lupus gibi hastalıklar bu tür dökülmelere yol açabilir. Bazı çocuklann uyurken, bazı erişkinlerin de düşünürken saç yolma alışkanlıkları vardır; bu durumda yaralanmaya bağlı saç dökülmesi ortaya çıkabilir. Gençlerde sık görülen bir tür bölgesel saç dökülmesi de alopecia areata.
Sinsi başlayan ve bazen rastlantı sonucu fark edilen alopecia areata saçlı derinin herhangi bir yerinde ortaya çıkabilir. Tümüyle saçsız, sınırları belirgin lekeler oluşturur. Hastalık değişik biçimlerde gelişebilir. Bazen saçsız alanın yavaş yavaş genişlemesiyle yerleşir; iyi seyreden olgularda birden çok saçsız leke oluşmaz ve birkaç ay sonra gerileme görülür. Bazen de yerleşip dengelenme dönemini yeni bir ilerleme dönemi izler; yeni saçsız alanlar ortaya çıkar ve hastalık bütün saçlı deriye yayılabilir (yaygın alopesi). İyileşen türlerde de yinelemeye sık rastlanır.
“Saç Dökülmesi için bitkisel ve Doğal Tedavi”
Hastalığın nedeni tam olarak bilinmemektedir; ailevi yatkınlık, iç salgı sistemi bozuklukları, kronik enfeksiyon odaklan, ruhsal etkenler ve heyecanlanma etkili olabilir. Tedavi kıl keseciklerini güçlendirmeye yönelik yerel önlemlerle, genel olarak organizmayı güçlendirici sakinleştirici ilaçlara, vitaminlere ve enfeksiyon odaklarını tedavi gibi yöntemlere dayanır.Zamanla ilerleyen saç dökülmesi kellikle sonuçlanır. Yıllar geçtikçe insan yaşlanır; yaşlanmaya koşut olarak saçlar da zayıflar ve seyrekleşir. Dökülme büyük olasılıkla saçlı deriye gelen kan akımının ve besleyici maddelerin azalmasına bağlıdır. Saçların dökülmesinin tipik bir ilerleyişi vardır. Şakaklardan başlar, ardından tepeye yayılır, bazen alnın üstünde bir tutam saç kalacak biçimde sürer ve sonunda yalnızca ensenin üstünde yarım taç gibi bir kulaktan öbürüne uzanan saç kalır.
Saç Dökülmesinin Tedavisi
Tıbbın babası sayılan Eski Yunanlı hekim Hippokrates’in ünlü bir mermer büstünden esinlenilerek, bu tipik tabloya “Hipokrat Kelliği” adı verilmiştir. Yaşın ilerlemesiyle ortaya çıkan ve fizyolojik bir olgu kabul edilen saç dökülmesi, yapısal ve kalıtsal etkenlere bağlıdır. Özellikle erken yaşta başlayan saç dökülmesinin kalıtsal olduğu söylenebilir. Genç yaşta kel olan bir insanın çocuklarının da genç yaşta kel kalma olasılığı yüksektir. Genellikle bu kişilerin saçları 25 yaşından sonra seyrelir, kırılganlaşır ve en ufak bir çekme ya da zorlamayla dökülür. Kellik gerek genel olarak organizmayı, gerekse saçlı deriyi doğrudan ilgilendiren hastalıkların bir sonucu da olabilir