Bel Ağrıları

BEL AĞRILARI: Bel ağrısını tanımayan insan yok gibidir. İnsanoğlunun iki ayak üzerinde dik yürümesi, oturması belki de bel ağrılarının gelişmesi bakımından karşılaştığı en büyük tehlikeyi oluşturur. Çok çeşitli etkenler bel ağrılarının ortaya çıkmasına neden olur. Bu etkenleri vermeden önce bel bölgesindeki omurların anatomik özelliklerini kısaca incelemeyi uygun görüyoruz. Bilindiği gibi birinci boyun omuru olan “Atlas ” dışında, bütün omur kemiklerinde gövde bulunur. Gövdenin hemen arkasına, kabaca yarım ay biçiminde olan omur kavsi tutunmuştur.Omur kavsiyle omur gövdesi arasındaki yuvarlak boşluğa “Omur deliği” denilmektedir. Omur kemiklerinin birbirleriyle eklemleşmesi sonucu ortaya çıkan omurgada, üst üste dizilen omur delikleri adeta bir kanal oluştururlar.

Bu kanalın içinden omurilik geçmektedir. Bu nedenle kanala “Omurilikkanalı” denilmektedir. Omurlar, gerek omur gövdeleriyle ve gerekse omur kavislerinden kaynaklanan eklem çıkıntüa-nyla birbirlerine eklemleşirler. Birbiriyle eklem-leşmiş olan omur gövdeleri arasında “înterver-tebral disk” denilen eklem içi özel yastıkcıklar bulunur. Bu yastıkcıklar omur gövdelerinin birbirine mekanik sürtünmelerini azalttığı gibi, omurlara binen mekanik yükün de yumuşatılmasına yardım ederler. Omur kemikleri eklemlerin dışında bazı kaslar ve bağlar aracılığıyla da birbirlerine tutunmuşlardır. Omur kavisleri arasında omurlar arası delikler bulunur. Bu deliklerden, omuriliğine gelen ve omurilikten çıkan omur sinirleri geçmektedir. Omurlardaki kemik dokusu, kıkırdak dokusu, eklemler, omurlarla ilgili kaslar ve omur sinirleri çeşitli nedenlerle zedelendiklerinde bel ağrılarına neden olurlar. Bazı durumlarda bu yapıların dışından kaynaklanan bazı ağrılar, bel ağrısı olarak algılanırlar.

Bu tip ağrılara “Yansıyan ağrılar” denir. Bazen de omurlar bölgesinden kaynaklanan ağrılar bazı çevre organlara yayılırlar. Bu tip ağrılara da yansıyan ağrılar denir. Bel ağrılarına neden olan etkenleri kaynaklandıkları yapılara göre şöyle sıralayabiliriz. Kemik dokusundan: Omur kırıkları, omurların darbeyle kaymaları, osteoporoz osteomalasi, kemik iltihaplan, doğuştan omur anormallikleri, kemik tümörleri.Kıkırdak dokusundan: İntervertebral disk fıtıklaşması (halk arasında buna bel fıtığı denilmektedir.)Eklemlerden: Ankilozan spondilit, osteoartrit, romatoid artrit, mikrobik eklem iltihapları.

Kaslardan: Kas spazmları, kas iltihaplan. Omur sinirlerinden: Omur sinirlerinin sıkışması, poliomiyelit, tetanos.Yansıyan ağrılar: Apandisit, pankreatit, kolesis-tit, safra taşlan, plörezi, angina pektoris, dissekan aorta anevrizması, aorta anevrizması, mide onikiparmak bağırsağı ülserleri, yemek borusu kanseri, karaciğer büyümesi. Bel omurlarının dördüncü, beşinci ve birinci sakrum omuru hizasından kaynaklanan omur sinirleri, bu düzeylerde baskıya uğradıklarında beldeki ağrının kalçaya ve uyluğun arka-dış bölgesine doğru yayıldığı görülür.

Bu yayılma siyatik sinirinin yayılışına uyar. Bu nedenle ağrıya siyatik ağrısı da denilmektedir. 4. bel omurunun üstündeki düzeylerde bir olay varsa, baskı altında kalan sinirler nedeniyle beldeki ağrı uyluğun, bacağın ön yüzüne doğru yayılır. Bel ağrılarının tedavisi bunu yaratan etkene göre değişmektedir. Yukarıda kısa bir list& biçiminde verdiğimiz bu etkenler ve onlarla ilgili tedavi yöntemleri, ansiklopedinin diğer bölümlerinde anlatılmıştır. Burada bel ağrılarından korunmanın genel ilkelerinden söz edeceğiz. Bel ağrılarından korunmanın en iyi yolu bel bölgesindeki kasların kuvvetlenmesine yardım eden kas hareketlerinin yapılmasıdır. Yürüyüş, koşu, yüzme çeşitli kültürfizik hareketleri bel kaslarının güçlenmesine yardım eder.

hamilelik dönemindeki bel ağrıları

Özellikle sabahları yapılacak olan kültürfizik hareketleri, bel ağrılarının önlenmesinde çok yararlıdır. Bel ağrılarının önlenmesinde bir başka önlem, sağlığa uygun sandalye ve koltuklarda oturmaktır. Özellikle kötü yapılmış ya da yanlış oturulan otomobil koltukları, uzun yolculuklar sırasında şiddetli bel ağrılarına neden olurlar. Yatar durumdan, ayağa, kalkan bir insanın bel bölgesine binen yük 200 kat artmaktadır. Oturur durumda ise 400 kat artmaktadır. Buradan da görüldüğü gibi yanlış pozisyonda oturmak bel ağrıları bakımından büyük bir tehlike yaratmaktadır.

Bel ağrılarına neden olan bir başka yanlış davranış biçimi de yerden yük kaldırırken yinelenmektedir. Çoğu kimse yerden bir yük kaldıracağı zaman vücudunu belinden Öne doğru kırar ve yükü kavradıktan sonra doğrulur. Bu biçimde yük kaldırılırken bütün ağırlık, bel bölgesine binmektedir. Yerden yük kaldırma sırasında kişinin dizlerim bükerek yüke yaklaşması ve yükü kavradıktan sonra yeniden bacakları üzerinde doğrularak yükü kaldırması ve bu sırada yükü olabildiğince vücuduna yakın tutması gerekir. Bu durumda bele binen yük azalmaktadır. Bel ağrılarına neden olan bir başka kötü alışkanlık da kişinin kaslarını ısıtmadan ani bel hareketleri yapmasıdır. Bel ağrısından yakman kişilerin en büyük sorunlarından biri de yataktan kalkmadır.

Kişinin en az bel ağrısıyla yataktan kalkabilmesi için, önce bacaklarım dizden büküp gövdesine yaklaştırması, daha sonra da bacaklarını yataktan ineceği tarafa devirmesi gerekir. Bundan sonra kollarından güç alarak yatakta doğrulmahdır. Bunu da yaptıktan sonra yere basıp ayağa kalkabilir. Şiddetli bel ağrıları geliştiğinde, hastanın kesinlikle yatağa yatırılıp bir doktorun çağrılması gerekir. Hastanın hareket ettirilmemesine çalışılmalıdır. Ağrı dindirmek için aspirin ya da bir başka ağrı kesici ilaç verilebilir. Bel ve karm bölgesindeki kasların güçlendirilmesi için çeşitli kültürfizik hareketleri vardır. Burada bir seri hareket anlatılacaktır. Hareketler kolaydan zora doğru gitmektedir. Bu hareketleri uygulamak isteyenlerin kolaydan başlayıp, ona alıştıktan sonra zor olanlara geçmesi daha uygun olur.

1; Düz bir zemin üzerinde, sırtüstü uzanın. Diz ve bacaklarınızı bitiştirin. Daha sonra dizlerinizi büküp bacaklarınızı karnınıza doğru toplayın. Bu sırada kollarınızı başınızın altına toplamış olun,

Hareket 2: Yukarıdaki biçimde bacaklarınızı karnınıza doğru topladıktan sonra, ellerinizi dizlerinizin üstünde kenetleyin ve omuzlarınız yerden kaldırmadan kollarınızla, dizlerinizi karnınıza doğru bastırın.

Hareket 3: Yukarıdaki hareketi, yapın, fakat bu kez başınızı dizlerinize doğru kaldırın.

Hareket 4 : Yukarıdaki hareketi yapıp, yerden oturur duruma geçmeye çalışın.

Hareket 5 : Sert bir zemin üzerinde sırtüstü uzandıktan sonra, bacaklarınızı yerden kaldırmadan oturur duruma geçin. Bu hareketi yaparken ayaklarınızı bir yere takabilirsiniz ya da bir yardımcı ayaklarınıza elleriyle bastırabilir. Bu durumda hareket daha kolay yapılır.

Hareket 6: Sırtüstü uzandıktan sonra kollarınızı gövdenize paralel uzatın. Daha sonra yalnız bacaklarınızı bitişik ve düz olarak yerden yukarı kaldırın.

Yukarıda anlattığımız bu hareketleri önce. az sayıda yineleyerek gerçekleştirin. Alıştıkça sayıyı çoğaltın ve daha zor olan hareketlere geçin. İyice alıştıktan sonra, yalnız son iki hareketi yapmanız yeterlidir. Hareketleri uygun dinlenme aralıklarıyla yineleyin.Örneğin herhangi bir hareketi önce beş kez arka arkaya tekrarladıktan sonra, bir süre dinlenip, yeniden beş kez tekrarlayın. Bu tekrarların sayısını alıştıkça artırabilirsiniz.

.