PRİMER PERİTONİT: Primer peritonit, bakterilerin kan yoluyla ya da fallop boruları yoluyla peritona ulaşmaları sonucu ortaya çıkan bir periton iltihabı tipidir. Primer peritonitte en sık rastlanan etken “Hemolitik streptokok” bakterilerdir. Primer peritonitlerin 2/3′ü bu bakteriler tarafından oluşturulmaktadır. İkinci ve üçüncü sıklıkta ise sırasıyla “Pnömokok” ve “Gonokok” denilen bakteriler yer almaktadır. Primer peritonitler, peritonitlerin ancak %> l’ini oluşturmaktadırlar ve daha çok küçük ve genç kızlarda görülürler. Primer peritonitin belirtileri -ni şöyle özetleyebiliriz. Hastada yaygın ve şiddetli bir karın ağrısı gelişir. Ateş yükselir, titreme belirir. Hastanın karnı çok hassastır. Karına dokunulduğundaağrıartar.Hasta da uyarılmış bir durumdadır. İshal gelişebilir. Bağırsak hareketleri ve sesleri azalmıştır. Hastadan alınan kan örneğinde, lökositlerin sayısı 100 mi. kanda 20000-40000 kadardır.
Hastanın tedavisi için damar içine yüksek dozda antibiyotik ve serum zerkinden yararlanılır. Hastanın midesi de “Nazogastrik tüp” aracılığıyla boş tutulmalıdır.