MEGAKOLON: Kolonların aşırı derecede genişlemeleri ve kabızlıkla seyreden duruma megakolon denilmektedir. Doğumsal ve sonradan edinilmiş olmak üzere iki çeşit megakolon bulunmaktadır. Doğumsal megakolona “Aganglio-nik megakolon” ya da “Hirschsprung” hastalığı denilmektedir.
Aganglionik megakolon (Hirschsprung hastalığı) : Doğumsal bir hastalık olan aganglionik megakolon. belirtilerini doğumu izleyen ilk haftalarda verir. Genellikle ailesel eğilim gösterir ve erkeklerde daha sık ortaya çıkar. Çocuk beslenmeye başladıktan bir süre sonra muayene edildiğinde karnının gergin olduğu, bağırsak seslerinin ise işitilmediği görülür. Çocuk süt emmiş olmasına karşın, dışkılamamıştır. Dışkı-layamamanın nedeni kolonun küçük bir bölgesinde sinirsel uyarının bulunmamasıdır. Bu durumds kalınbağırsağın o bölgesi kasılmayıp, içindeki dışkıyı ileriye doğru itemez. Böylece dışkılama olayı görülmez. Sinirsel uyarının bulunmadığı bölgede kalınbağırsak gevşemez. Bu bölgenin ilerisindeki kalınbağırsak bölümü genişlemiştir. Rektumda ise dışkı bulunmaz. Hastalığın tedavisi cerrahidir. Kasılamayan bağırsak bölümü çıkartılır ve daha sonra sağlam olan bağırsak uçları birbirine dikilir. Sonradan edinilmiş megakolon vakalarında çeşitli etkenler vardır. Bunlar tripanosoma kruzi adlı asalağın neden olduğu “Şagas hastalığı”, beyin atrofisi, omurilik zedelenmeleri, parkinson hastalığı, nüksedeni, depresyon, şizofreni gibi hastalıklar edinsel megakolon etkenleridirler. Bu tip megakolonlar, yani edinsel megakolonlar erişkin yaşlarında gelişirler. Doğumsal megako-londan farklı olarak hastaların rektumunda dışkı bulunur.