BÖBREĞİN MİKROSKOBİK YAPISI


BÖBREĞİN MİKROSKOBİK YAPISI:Böbrek mikroskobik olarak incelendiğinde, idrar ileten tüpler, bunlar arasındaki bağdokusu ve bunun içinde ilerleyen damar, sinir ve lenf sisteminden kurulmuş olduğu görülür. îdrar taşıyan tüpler, (bunlar çok ince borucuklardır] işlev bakımından iki ayrı bölümden kurulmuştur. Bunlardan ilkine “Nefron” ya da “İdrarı hazırlayıcı bölüm” denilmektedir. İkincisine ise “Toplayıcı tüpler” (collecting tubule) denilmektedir. Toplayıcı tüpler nefron tarafından hazırlanmış olan idrarı küçük kalikslere doğru taşırlar.


Nefron, yani idrar hazırlayıcı bölüm, iki farklı bölümden kurulmuştur. Bunlardan ilkine “malpigi cisimciği” ya da kısaca “Glomerüi” denilmektedir. Malpigi cisimciği böbreğe gelen kanı süzmekle görevlidir. Bu süzme işlemi sonucu ortaya çıkan süzüntü, idrarın ilk taslağını oluşturur. Nefronun ikinci bölümüne ise “Böbrek tüpleri” denilmektedir. Glomerül tarafından Böbrek dofeusunun mikroskobik görünümü [glomeriil yumakları ve tüpler belirgindir)

hazırlanan idrarın ilk taslağı, böbrek tüplerinden toplayıcı tüplere doğru ilerlerken, bazı salgılanma ve emilim işlemlerine tutularak asıl idrara dönüştürülmektedir.


Toplayıcı tüpler, birkaç böbrek tüpünden aldıkları idrarı “Terminal borucuklar” (Bellini borucuk-ları} denilen borucuklara iletirler. 10-14 Bellini borucuğu böbrek piramitlerinin, küçük kalikslere açılan uçları olan böbrek papillalarına açılırlar ve bu noktada, taşıdıkları idrarı küçük kalikslere boşaltırlar.


Glomerüller, yani Malpigi cisimcikleri, her bir böbrekte yaklaşık olarak bir milyon tane bulunan küresel yapılardır. Glomeriillere böbreğin piramitlerinde rastlanmaz. Diğer bir anlatımla glomerüller, piramitler dışındaki böbrek yapısında bulunurlar. Glomerüller iki ana yapıdan kurulmuşlardır. Bunlardan ilki glomerülün merkezini oluşturan özel bir kılcal damar ağıdır. Buna “Merkezi glomerül” denilmektedir. İkincisi ise merkezi glomerülü çhş ardan saran ve “Bowman kapsülü” denilen bir yapıdır. Bowman kapsülü adeta bir torba gibi merkezi glomerülü sarar ve daha sonra da böbrek tüpleri olarak devam eder.