SİGARA VE İNSAN SAĞLIĞI: Sigara alışkanlığı toplum sağlığını tehdit eden önemli sorunlardan biridir. Kişinin sigaraya başlaması ve bunu biralışkanhkbiçiminde sürdürmesi, çeşitli psikolojik etkenlere bağlıdır. Sigara alışkanlığı her ne kadar kişiden kişiye değişen farklı nedenlere bağh olarak gelişiyorsa da, yarattığı sorunlar ve riskler sigara içen herkes için aynıdır. Akciğer kanseri, kalp ve damar hastalıkları üzerindeki sigaranın olumsuz etkileri, artık tartışmasız kabul edilmektedir. Günde 15 sigara içen 30 yaşındaki bir insanın normal yaşam süresinin en az 5 yıl kısaldığı ileri sürülmektedir. Sigara, neden olduğu kalp ve damar ve akciğer hastalıkları ile erken ölümlere neden olmaktadır. Sigara dumanında 1000′den fazla maddeye rastlanmıştır. Sigara içindeki zararlı maddeleri başlıca dört grupta inceliyebiliriz:
1) Karsinojenler ve kokarsinojenler: Sigara dumanında küçük parçacıklar halinde katran bulunur. Katran birçok kanser yapıcı (karsinojen) ve kanseri kolaylaştırıcı (kokarsinojen) madde içerir. Karsinojen ve kokarsinojen maddeler, sigara içenlerde akciğer kanserlerinin daha sık görülmesine neden olmaktadır.
2) Nikotin: Nikotin özellikle sinir sistemi üzerine etkilidir. Vücuttaki katekolamin deşarjını çoğaltır. Katekolaminlerin ortaya çıkması özellikle kalp-damar sistemi üzerine etkilidr. Katekolaminlerin etkisiyle kalp atışlarında hızlanma, kan damarlarının daralması, kan basıncının yükselmesi ve bütün bunların sonucu olarak da kalbin çalışma yükünün arttığı görülür. Nikotin diğer yandan kandaki serbest yağ asitlerinin miktarında trombositlerin yapışkanlıklarında bir artmaya neden olur.
3) Zehirli gazlar: Sigara dumanında çeşitli zehirli gazlar bulunur. Bunlar içinde karbonmonoksit (CO) en önemlisidir. Karbonmonoksit alyuvarlar-daki hemoglobine bağlanarak karbominohemog-lobin oluştururlar. Hemoglobinin bu şekli alyuvarların oksijen taşıma yeteneklerini azaltır.
4) Tahriş edici maddeler: Tahriş edici maddeler bronşların daralmasına ve öksürüğe neden olmaktadır.