İdrarı mesaneden vücut dışına ulaştıran iki ucu açık tüp biçimindeki kanala verilen addır. Üretra erkekte 18-20 cm. kadında ise 4 cm. uzunluğundadır.
Üretranın mesaneye açılan deliğine ‘îç meatus’, vücut dışına açılan deliğine de ‘Dış meatus’ denir. Erkek üretrasının üç bölümü vardır. Prostatik üretra 2,5-3 cm. uzunluğunda olup en geniş bölümdür. Orta bölümünün arka duvarında ‘Kollikulusseminalis’ denilen bir bölüm bulunur. Buraya iki delik halinde ‘Duktus ejakulatorius’ açılır. Membranöz üretra,. üretranm en kısa ve dar bölümü olup, 1,5-2 cm. kadardır. Sponjiöz üretra, penisin ‘Korpus sponjioza’ denilen yapısının içinde yol almaktadır. Uzunluğu 15 cm. genişliği de 6 mm. kadardır. Üretra penisin ‘Glans’ bölümünde genişler. Bu genişlemeye ‘Fossa navikularis’ denilmektedir.. Üretranm mikroskobik yapısı incelendiğinde ‘Mukoza’ ve ‘Submukoza’ tabakalarından oluştuğu görülür.
Kadında 4 cm. uzunluğunda olan üretra, vaginanın ön duvarı içinde bir süre ilerledikten sonra ‘Klitoris’in 2,5 cm, gerisinde vücut dışına açılır.
ÜRETRA DARLIKLARI:
Üretra kanalının nedbe dokusu ile daralması ye genişleme yeteneğini kaybetmesi durumuna ‘Üretra darlığı’ denilir. Bazı vakalarda ise doğuştan bir anormallik olarak üretra; nedbe dokusuna bağlı olmaksızın dardır. Nedbe dokusunun gelişmesine yol açan vakalar, üretra iltihapları ve yaralanmalarıdır. Antibiyotiklerin keşfinden sonra, eskiden %85 gibi yüksek bir oranda görülen iltihabi darlıklar azalmıştır. Bu tür darlıklar tedavi edilmemiş gonokok infeksiyonlarından uzun süre (15-20 yıl) sonra gelişir.
Günümüzde üretra darlıklarının en sık rastlanan nedeni, trafik kazaları sonucu oluşan darlıklardır.
Üretra darlıklarında ortaya çıkan başlıca iki belirti vardır. Bunlardan biri idrar akışının fışkırma kuvvetinin azalması, diğeri de fışkıran idrarın çapının daralmasıdır. İdrar etme olayının sonlarına doğru idrar, damlalar halinde akmaya başlar. Aşırı darlıklarda mesanenin tümüyle boşalması güçleşebilir. Tedavi edilmezse böbrek yetersizliğine yol açar. Vakaların tedavisinde, üretraya sokulan darlığı genişletici aletlerden ya da cerrahi uygulamalardan yararlanılmalıdır.
ÜRETRA DIŞ DELİĞİ – MEATUS EKSTERNUS:
Üretranın dış deliği, kadında, vagina deliği ile klitoris arasındaki bölgede bulunur. îdrar torbasından (mesane), idrarı dışarı boşaltan idrar borusunun (üretra) dış deliğidir.