KONJUNKTİVİT
KONJUNKTİVİT
Konjunktiva (göz dış zan) gözkalarını gözküresi ile birleştiren bir tür
sedir; duvarları gözkapaklannı döşer göz kapağı konjunktivası), tabanı ise cüresinin ön bölümünü örter (gözesi konjunktivası). Mukus ve gözya salgısı, zan sürekli nemli tutar; konctivanın en önemli işlevi gözkapağı reketlerini kolaylaştırmaktır.Gözler açıldığında görülen bölüm âzküresi konjunktivasıdır. Gözün iç ise yanmay biçimindeki plikadır (kıvrım); konjunktivanın yanmay biçiminde kıvnlmasından oluşur ve bazı hayvanlarda tamamı bulunan üçüncü gözkapağının ilkel kalıntısıdır. Konjunktiva normal olarak pembemsi renktedir.Sarımsı renk: Sanlık hastalığının erken belirtisidir.Aşın soluk renk: Kansızlık belirtisidir.
Koyu renk: Koyu kıvamlı damla kullanılmasına
NEDENLERİ
Göz iltihabının en sık görülen nedeni göze yabancı bir cismin girmesidir. Bu durumda başta gözyaşı olmak üzere konjunktiva salgılan artar ve salgılann yıkayıcı etkisiyle cismin çıkması kolaylaşır. Kan akımının artmasına bağlı kızarıklık şiddetli olduğunda sıcaklık duyusu belirir; kan damarlanndan serum ve hücre sızmasıyla birlikte zann tahrişi sürerse, konjunktiva ve korneaya (saydam tabaka) küçük kıymıklar kaç-mışçasına bütün konjunktivada ödem (kemozis) gelişebilir.
BELİRTİLERİ
Konjunktıvitler en sık görülen göz has-tahklanndandır. Çeşitli bakteri ve virüslerden kaynaklanabilir, akut, subakut ya da kronik gidİşli olabilirler. Akut nezleli konjunktivit: Belirtileri tanıyı kolaylaştınr. İki gözü birden etkileyen bir tahrişle başlar. Gözlerde yanma ve yaygın bir kaşıntı vardır, göze yabancı bir cisim kaçmış gibidir; gözler kızanp çapaklanır; bazen görüş bulamklaşır.Belirtiler genellikle 2-3 gün içinde yok olur ve iyileşme görülür, ama yeterli tedavi uygulanmazsa, hastalık devam eder ve komplikasyonlara yol açabilir. En çok korneada komplikas-yonlar görülür. Kan dolaşımıyla korneaya gelen hücrelerin oluşturduğu çökeltiyle ve bazen kornea epıtelinin dökülmesiyle gerçek bir kornea ülseri oluşur.Özellikle gençlerde görülen küçük salgınların etkeni genellikle Koch-Weecks basilidir. Bu konjunktivit türünde, başka belirtilerin yanında tipik olarak küçük kanamalara da rastlanır.Akciğer iltihabı etkeni olan pnömokoklar da konjunktivit yapabilir. Ayrıca stafilokoklarm yol açtığı konjunktivıtler çok ağır komplikasyonlar ortaya çıkarabilir.Yenıdoğan konjunktiviti özellikle önemlidir. Doğum sırasında anneden geçen gonokok enfeksiyonu ile bulaşır; komplikasyonlarm önlenmesi için özenle tedavi edilmesi gerekir. Subakut nezleli konjunktivıtler: Suba-kut konjunktivitin en sık görülen biçimi açısal konjunktİvittir. Özellikle erişkinlerde gözkapaklannın köşesinde ortaya çıkar; etkeni Morax-Axenfeld basilidir. Kronik nezleli konjunktivıtler: Akut nezleli konjunktivitler iyi tedavi edilmediğinde kronikleşerek gözkapakla-nnda ağırlık duygusu, kaşıntı ve hafif yanmaya neden olur. Geniş yayılım gösteren konjunktivit: Özellikle kornea ile konjunktiva sınırında pembe bir nodul gelişir, çok küçük damarlar da etkilenir.
Çocuklardaki foliküter konjunktivit:
Konjunktivada iltihaplanma yoktur, hasta sürekli gözünü kırpıştırma gereği duyar ve ışıktan çok rahatsız olur. Alt gözkapağı çekilerek açıldığında bir dizi pembe ve parlak küçük nodul (folikül; kesecik) görülebilir. İlkbahar Konjunktivitin, yüzde 2-5′lik asit borik eriyiği ile iyileşen en sıradan biçimlerinden, uzman bir hekim tedavisi gerektiren daha ağır biçimlere kadar birçok türü vardır. Ama bunların tedavisinde ortak özellikler bulunmaktadır. Öncelikle enfeksiyonun yayılmasını önlemeye yönelik koruyucu genel sağlık önlemleri dikkatle uygulanmalıdır.Konjunktivite gononok ya da difteri etkenleri yol açmışsa hasta yalıtıl-mah, gözüne eliyle ya da mendille dokunmaması önerilmelidir. Sıcak ya da soğuk kompres ve bandaj uygulanması mukoza örtüsünün savunma gücünü azalttığından sakıncalıdır. Gonokok, difteri ve pnömokok konjunktivitlerin-de sülfonamid ve antibiyotikli göz damlaları kullanılır. Sıradan biçimlerin iyi tedavi edilmediğinde kronikleştiği ve tedaviyi daha güçleştirdiği unutulmamalıdır.
TANI
Akut göz iltihaplarının ayırıcı tanış konjunktivitler, gözün iris ve ağtab gibi Öteki bölümlerinde görülen iltihaplardan ve glokomdan (göz tansiyon^ şu temel özellikleriyle ayrılır: Salgu-rm artması, genellikle iki gözde birda görmenin azalması, gözbebeği boyu nnın ve ışık tepkisinin normal olm_ göziçi basıncın değişmemesi.
Değişik konjunktivit biçimler-ayıncı tanısına ilişkin bilgi için hak zanklık (1); Cilt 1: Belirtiler.