RİTİM YÖNTEMİ (OVÜLASYON – YUMURTLAMA DÖNEMLERİNİ İZLEME): Ovülas-yon (yumurtlama) genellikle bir sonraki menstü-rasyon devrinin (adet kanamasının) ilk gününden 14 gün Önce gerçekleşir. Ancak bu kural değildir. Yumurta (ovum) 18-24 saat boyunca döllenebilme yeteneğini korur. Spermium ise 72 saat boyunca dölleyebilme yeteneğine sahiptir. Bu bilgiler ışığında cinsel birleşmelerin ovülasyon günlerinde ger çeki estirilmeme siyle doğum kontrolüne çalışılır. Ancak yöntemin başarılı olduğu söylenemez, çünkü bu yolda 100 kadının 40 kadarı bir yıl içinde hamile kalmaktadır. Ritm yönteminde ovülasyon gününün saptanması ve bu günlerde cinsel birleşmeden kaçınılması gerekir. Bu nedenle ritm yöntemi 2 biçimde uygulanmaktadır.
1) Takvim yöntemi.
2) Vücut ısısı ölçme (Bazal temperatür) yöntemi. Takvim yöntemi: Bu yöntemde kadın bir yıl boyunca her ay adet devirlerinin uzunluğunu saptar. Bir yıl sonunda ise en uzun ve en kısa adet devri süresi belirlenir. En uzun adet devri süresinden 11 rakamı, en kısa adet devri süresinden de 18 rakamı çıkarılır ve aradaki günlerde cinsel birleşme yapılmaz, çünkü bu günler ovülasyon olan günlere uyan ve gebe kalma olasılığının en yüksek olduğu dönemdir. Örnek olarak; bir yıl boyunca adet devirlerinin en uzununun 35, en kısasının da 28 olduğunu kabul edelim. Bu durumda 35 — 11 -24, 28 — 18 = 10 olduğuna göre bu kadın, her ay adet devrinin 10. günü ile 24. günleri arasındaki dönemde cinsel birleşme yapmazsa bir ölçüye kadar gebelikten korunmuş olacaktır.
Isı ölçme yöntemi: Adet devrinde, ovülasyon zamanı vücut ısısının 0.5 – 1 derece kadar arttığını daha önce söylemiştik. Bu gerçekten yola çıkarak, her gün vücut ısısı daha önceki bölümlerde açık-
Progestasert Intrauterine Coniraceptive System Hormon içeren RİA türü. Yapısında 38 mg “progesteron” hormonu vardır. Günde 65 mcg hormon uterusa geçmektedir.
landığı gibi Ölçülür ve ısının 0.5 -1 derece yükseleceği günden sonraki 3. güne kadar cinsel ilişkiden kaçınılır. Bundan sonraki günlerde gebe kalma şansı önemli ölçüde azalmış olacağından cinsel ilişkide bulunulabilir.
Yukarıdaki yöntemlerden anlaşılacağı gibi, her iki ritm yönteminde de yaklaşık olarak 15 gün kadar cinsel perhiz gerekmektedir. Ayrıca cinsel birleşmeye izin verilen günlerde de tam olarak gebe kalmamak kesin değildir. Başarıyla uygulansa dahi ritm yöntemiyle gebelikten koruma şansı yaklaşık olarak %60-70′tir.