ANGİNA PEKTORİS: Angina pektoris, kalp kasnını geçici bir iskemisinden, yani bölgesel bir yetersiz kanlanmadan kaynaklanan ve sıklıkla göğsün ortasında hissedilen bir baskı sıkışma hissidir. Angina pektoris büyük bir sıklıkla atherosklerotik koroner daralmasından kaynaklanmaktadır. Hastaların yaklaşık beşte dördü erkektir ve daha çok 40 yaşlarının sonunda ortaya çıkar.
Angina pektoris sıklıkla r yürüme, merdiven çıkma, koşma gibi bedensel bjr . hareketlilik sonrasında ortaya çıkmaktadır. Hastalar genellikle göğüslerinin ortasında bir baskı ve sıkışma hissinden yakınırlar. Bu his, göğüs ortasından sol omuza, oradan da sol kola doğru yansıyabilir. Bazen de sırta, enseye, çene ve dişlere, sağ omuza ve karın bölgesine yansıyabilir. Angina pektoris kendisini yukarıda sözünü ettiğimiz bölgelerden birinden başlayarak da belli edebilir. Bedensel bir hareket sırasında ani bir nöbet biçiminde gelen angina pektoris, hastanın bu hareketi durdurmasıyla, yani istirahat etmesiyle 3-5 dakikada kendiliğinden kaybolur. Ayrıca hasta angina sırasında, trinitrin alacak olursa, ağrı daha kısa bir sürede, 1-2 dakikada kaybolur.
Yolda yürürken angina pektoris atağı geldiğinde, hastalar daha fazla yürüyemeyeceklerinden dururlar ve rahatsızlıklarını çevreye belli etmemek amacı ile, eğer varsa, oradaki bir vitrine bakarmış gibi yapıp dinlenirler. Bu nedenle angina pektorise “Vitrin hastalığı” diyenler de vardır. Angina atağı geldiğinde hastanın kesinlikle durup dinlenmesi gerekir. Atak geldiğinde yürüyor, merdiven çıkıyor ya da herhangi bir iş yapıyorsa, kesinlikle yaptığı hareketi durdurmalıdır. Angina atakları bazen ağır bir yemek sonrası, gece korkulu bir rüya sonrası, cinsel ilişki sırasında, rüzgara karşı yürürken, sıcak bir yerden soğuk bir yere çıkıldığında, kızgınlık ya da heyecan durumlarında da ortaya çıkabilir. Her ne kadar yorgunlukla gelen angina pektoris atağı 3-5 dakika sürerse de, yemekler sonrası ya da kızgınlık sonrası gelen anginaların daha uzun süre, 15-20 dakika kadar sürdüğü görülmüştür. Burada ayrı olarak ve önemle belirtelim; içilen tek bir sigara bile angina pektoris atağına neden olabilir.
Bazı hastalarda uzun süre belli bir yorgunluk sonrası ortaya çıkan ve belli bir süre hastayı etkileyen angina ataklarının, artık daha az yorgunluklarla, daha sık ve daha uzun süren ataklara doğru değiştiği görülür. Bu tip angina pektorise, “înstabl angina” ya da “Infarktüs öncesi anginası” denilmektedir. Înstabl angina; nın önemi, bunun miyokard infarktüsüne dönüşme riskinin yüksek oluşundan kaynaklanmaktadır. Bu nedenle angina pektorisinin özellikleri, yukarıda değindiğimiz değişikliklere uğrayan hastaların zaman kaybetmeksizin doktorlarına başvurmalari gerekmektedir. Angina pektorisli hastaların tedavisinde çeşitli ilaçlardan ve “Koroner baypas” denilen bir ameliyattan yararlanılmaktadır. Ang-ina pektorisin özel bir çeşidine “Prinzmetal anginası” [koroner spazm anginası) denilmektedir. Burada, angina atakları, koronerlerde gelişen bir spazm sonucu ortaya çıkmaktadır. Hasta dinlenirken, gündüz ya da gece, hatta sabah uyandığında bile, hiçbir bedensel yorgunluğa uğramamışken bile angina atağı gelebilir. Bu tip angina pektoris ataklarında da, dil altında kırılıp emilen trinitrin’, hastanın anginasım 1-2 dakikada geçirebilir.