TOPLARDAMARLAR: Toplardamarlar, kılcal damarlardan ayrılırlar ve birbirleriyle birleşe birleşe gitgide büyürler ve içlerindeki kam kalbe taşırlar. Toplardamarların sayısı, atardamarların sayısına göre daha fazladır. İçlerinde taşıdıkları kanın basıncı ise çok düşüktür. Bu nedenle toplardamarların duvarlarının kalınlığı, atardamarlarmkinden daha incedir.
Toplardamarların duvarı da atardamarlarda olduğu gibi intima, media ve adventisia tabakalarından kurulmuştur. Ne var ki bu tabakaların toplardamarlarda daha ince olduğunu görürüz. Toplardamarların genişliği atar damarların genişliğinden daha fazladır. Buraya kadar anlattıklarımızı dikkate aldığımızda, özet olarak şunu belirtebiliriz: Toplardamarların hem sayısı hem de çapı atardamarlarından fazladır. Bu durumdp dolaşmakta olan kanın, toplardamarlardaki gerek akım hızı gerekse de basıncının düşük olacağı gerçeği ortaya çıkar. Bu gerçek bir fizik kuralıdır. Toplardamarlardaki kan sonunda “Vena kava süperior” ve “Vena kava inferior” denilen iki büyük toplardamara dökülür. Bu iki büyük damar ise vücudun bütün toplardamar kanının sağ kalbin sağ atrium [sağ kulakçık) denilen odacığına boşaltırlar. Bu sırada vena kavalarda-ki kanın basıncı sıfırdır.
Halbuki sol ventrikülün aortaya pompaladığı kanın basıncı (sistolik basınç) 120 mm/cıvadır. Basıncı 0 mm/cıva olan vena kavalardaki kanın kalbe dönüşünü sağlayan göğüs boşluğu içindeki negatif değerdeki basınçtır. Göğüs boşluğundaki bu negatif basınç toplardamarlardaki kam adeta kalbe doğru emmektedir.
Toplardamarları atardamarlardan ayıran bir diğer özellik ise, toplardamarların içinde bulunan ve “Valvül” denen kapakçıklardır. Bu kapakçıklar özellikle vücudun alt bölgesindeki toplardamarlarda- daha fazla sayıda bulunurlar. Toplardamardaki kapakçıklar daima kalbe doğru açılırlar. Böylece kalbe doğru ilerlemekte olan toplardamar kanının geçişine izin verirlerken, ters yöne doğru bir kan akımına engel olurlar. Yani toplardamarlardaki kanın kalp yönüne doğru değil de kılcal damarlar yönüne doğru akmalarına engel olurlar. Kapakçıkların iskeleti-tini media tabakası oluşturur. Bunun üzerini ise endotel tabakası örtmüştür. Varisli kişilerde genişlemiş olan toplardamarlardaki kapakçıklar iyi çalışmadıklarından, bu damarların daha da şiştiği ve genişlediği görülür. Varis konusu ileride ayrıntılarıyla incelenmiştir.