Büyük Nöbet (Grand Mal)

BÜYÜK NÖBET (GRAND MAL): Büyük nöbetler de diğer yaygın nöbetler gibi orta çizgi üzerindeki beyin sapı üstündeki yapılardan teynaklamp, her iki beyin yarıküresine yayılan opileptik boşalımlardan doğmaktadır. Vakaların yaklaşık % 70′i ergenlik döneminde ortaya çıkmaktadır. Bedensel yorgunluk, alkol arka arkaya yanıp sönen, şiddetlenip azalan ışıklar, epilepsi tedavisinin aniden kesilmesi, adet görme, heyecanlar gibi çeşitli etkenler büyük nöbet ataklarının ortaya çıkmalarına ya da yinelenmelerine neden olmaktadırlar. Hastaların büyük çoğunluğunun, uygun bir tedaviyle, büyük nöbet atakları zamanla bir dahayenilenmemek üzere yok edilebiliyor ya da atakların sıklığı azaltılabiliyor. Büyük nöbet şöyle gelişir. Hasta aniden bilincini kaybeder ve ayaktaysa yere yuvarlanır. Bu sırada hastanın bütün kasları 10-20 saniye süren bir tonik kasılma dönemine girer. Yani kaslar şiddetli kasılmıştır, gevşeme yoktur, hasta kaskatı kesilmiştir. Hastanın gözküreleri yukarı dönmüş, gözkapaklan açılmıştır. Solunum ve karın kaslarının şiddetli kasılmasıyla hasta zorunlu olarak nefes verir. Bu sırada hızla dışarı çıkmakta olan hava, gırtlak kaslarının da kasılmış olmasıyla haykırışa benzer bir sesin ortaya çıkmasına neden olur. Bu sese “saralı haykırışı” denir. Çene kaslarının şiddetli kasılmaları sonucu hasta dilini ısırabilir. 10-20 saniye kadar süren tonik kasılma döneminin sonlarına doğru kaslarda gevşeme ve yemden kasılma nöbetleri belirir. Yaklaşık olarak 30 saniye kadar süren bu kasüma-gevşeme nöbetlerine klonik kasılmalar denir. Bu dönemde hasta birtakım çırpınma hareketlerinde bulunur. Klonik kasılmaların sona ermesiyle de sara nöbeti sona ermiş olur. Büyük nöbet sırasında hasta idrarını ya da dışkısını kaçırabilir. Salya salgılanması artabilir, nefes alamayıp morarabilir. Kalp atışları hızlanır, kan basıncı (tansiyon) yükselir.

Nöbet sona erdikten sonra bilinç yeniden yerine gelir, hasta bir şaşkınlık içindedir. Nöbet sonrasında ya uykuya dalar ya da tamamen kendine gelir. Nöbet sonrası dönemde, hastalarda yorgunluk ve kas ağrıları ortaya çıkar.