İŞİTME OLAYI: Herhangi bir ses dalgasının bir saniyedeki titreşim sayısına (frekansına) “Hertz” denilmektedir. însan kulağı 16-21000 Hertz arasındaki sesleri İşitebilir. Yani saniyede 16-21000 arası titreşim yapan sesleri işitebiliriz. Kulağın yapısal özellikleri nedeniyle herhangi bir sesi aslından 20 kat daha şiddetli olarak işitiriz. 0.0006 saniye farkla kulağa ulaşan iki ayrı sesi birbirinden ayırt edebiliriz. Bu süre 3°’lik açıya eşittir. Öyle ki 0.0006 saniyeden daha kısa bir aralıkla kulağa gelmiş sesler ayırt edilemeyip, tek bir ses olarak algılanırlar.
Dış kulağın kulak zarına ulaşan ses titreşimleri bu zarı uygun bir biçimde titreştirirler. Kulak zarındaki bu titreşimler ise işitme kemikçiklerine iletilirler. Çekiç, örs ve üzengi kemikçikleri yoluyla orta kulağı kat eden bu titreşimler, daha sonra iç kulağa ulaşırlar. İç kulağa iletilmiş olan titreşimlerse, kokleayı uygun bir biçimde titreştirirler. Vestibülokoklear sinirinin (8. kafa siniri) koklear dalıysa bu titreşimleri sinirsel uyarılar biçiminde algılayıp, onları değerlendirmesi için beynin ilgili bölgelerine iletir. Dış çevreden gelen ses dalgalarını sinirsel uyarılara çevirme görevi kokleaya aittir.
Kuvvetli sesler, dış kulak kanalını ve östaki kanalını aynı sürede geçip, orta kulağa ulaşırlar. Bu nedenle özellikle topçu askerler, atışlar sırasında ağızlarını açarak şiddetli ses dalgalarının dışkulak ve östakikanalını aynı sürede geçip, orta kulak boşluğuna aynı anda varmalarını sağlarlar. Bu durumda kulak zarının her iki yanındaki basınç birbirine eşit olur ve zarın yırtılması önlenir. Eğer ağzı kapalı tutulacak olursa ses dalgalarının östaki kanalından orta kulağa ulaşmaları gecikeceği için kulak zarının, dış kulak kanalı yüzünde yüksek basınç dengelenmediği için kulak zarı yırtılma tehlikesiyle karşı karşıya kalır.
Soru
İşitme kaybı ruhsal sorunlar doğurur mu?
Cevap
İlerleyen ve ağır işitme kaybı büyük ruhsal sorunlara yol açabilir. İşitme kaybı nedeniyle başkalarıyla iletişimi güçleşen kişi, aileden ve toplumsal ortamdan uzaklaşıp içine kapanabilir. Bu da çeşitli psikolojik sorunlar yaratır.
Soru
İşitme kaybı cerrahisi nedir?
Cevap
İşlevsel bir cerrahi uygulamadır. Doğumsal bozukluklar ya da değişik hastalıklar yüzünden işitme yeteneğini kaybeden hastalara bu işlevi kazandırmayı amaçlayan girişimleri içerir. Doğumsal bir yapı bozukluğu nedeniyle dışkulak yolu tümüyle tıkalı kişilerde bu kanalı yeniden oluşturmaya yönelik girişimler yapılır. Otosklerozda üzengi kemiği oval pencereye yapışarak hareketsiz kaldığında zar-kemik zincirinin işlevini yeniden oluşturmaya yönelik girişimlerde bulunulur. Kulak iltihaplarından sonra zar-kemik zincirinin tümü ya da bir bölümü bozulduğunda, kulak zan ve ortakulaktaki kemik iletim yolu cerrahi girişimle onarılır (timpanoplasti).
Soru
Yaşlılığa bağlı işitme kaybı karşısında nasıl bir tutum alınmalıdır?
Cevap
Yaşlı kişilerde işitme kaybı (presbiakuzi) içkulakla ilgili bir işitme bozulduğuyla kendini gösterir. Özellikle tiz seslerin işitilmesini güçleştiren ya da olanaksızlaştıran bu durum, uygun protezler (açık salyangoz protezi) aracılığıyla düzeltilebilir. Yaşlı kişiyi işitme bozukluğunun neden olduğu yalnızlığa terk etmemek için zaman kaybetmeden işitme protezi takılması yararlı olur.