Psikiyatrik Bozukluklara Genel Bir Bakış ve Bunların Sınıflandırılması
PSİKİYATRİK BOZUKLUKLARA GENEL BİR BAKIŞ VE BUNLARIN SINIFLANDIRILMASI:
Bilindiği gibi insan beyni kişinin yaşam ile uyumunu, ona adaptasyonunu sağlayan, kişinin çeşitli psikolojik gereksinmelerine yanıt bulan duygu düşünce ve davranışların karar denetim ve eşgüdüm merkezidir. Beynin, değindiğimiz bu karar denetim ve eşgüdüm süreçlerindeki geçici, kalıcı ya da tekrarlayıcı bir bozukluk, kişinin günlük yaşama olan uyumunu bozacaktır. Bozulan bu uyum mekanizmaları ise en hafifinden en ağırına kadar değişen çeşitli psikiyatrik tablolar’ biçiminde kendilerini ortaya koyacaklardır. Psikiyatrik hastalıkları çeşitli biçimlerde sınıflama olanağı vardır. Biz burada yaygın olarak kabul edilmiş olan Dünya Sağlık Örgütü’nün (WHO) sınıflamasını veriyoruz: Psikiyatrik hastalıklar: 1} Nörozlar 2) Kişilik bozuklukları ve diğer nonpsikotik bozukluklar 3) Psikozlar 4) Psikofizyolojik- Psikosomatik bozukluklar 5) geçici psikolojik durum bozuklukları. Nörozlar oldukça selim bozukluklardır. Nörotik bir hasta genellikle yaşamın gerçekleriyle bağlarını koparmamıştır. -Kendisini sürekli tedirgin eden ve zaman zaman çok ağır biçimlere erişen rahatsızlığının farkındadır. Herşeye karşın, günlük yaşamını, üstlenmiş olduğu sorumluluklara yanıt verecek biçimde yaşamayı hastalığının çok ağır seyrettiği dönemler dışında, başarıyla sürdürebilir.
Psikozda ise hastanın düşünce, davranış ve kişiliğindeki bozukluklar, onun günlük yaşamın olağan isteklerine bile yanıt verebilme yeteneğini bozmuştur. Hasta adeta bir uyum güçlüğü içindedir. Bu nedenle hastanın normal bir insanın psikolojik gelişim sürecinin daha alt basamaklarına geri döndüğü, adeta bu alt basamaklara sığındığı ve uyumunu o düzeylerde kurduğunu görürüz.
Kişilik bozukluklarında ise hastalarda kökleşmiş ve uyumu bozuk davranış biçimleri vardır. Alkolizm, cinsel sapmalar bu sınıfa girer. PsikofizyoLojik ve psikosomatik bozukluklar ise, insan psikolojisiyle insan vücudu arasındaki ilişkiye bağk olarak psikolojik bir rahatsızlığın kendisini bedensel bir rahatsızlık biçiminde ortaya koymasıdır. Mide ülseri, astma bronşia-iis, bazı baş ağrıları, impotans, erken boşalma ve daha pek çok hastaük psikosomatik hastalıklar grubuna girmektedir. Burada dikkat edilmesi gereken bir nokta’vardir: Konversionda da, psikolojik bazı çatışmaların, bedensel bazı belirtilerle ortaya çıktığını söylemiştik. Bu durumda hasta sözgelimi felçli gibi davranabilir, felçli olduğuna inanabilir. Ancak burada, yapılan muayenelerde
felçli olmadığı görülür.
Halbuki psikosomatik hastalarda yakınmayla ilgili organik bozukluğu çeşitli klinik ve laboratu-var yöntemleriyle ortaya koyabiliriz. Örneğin, ülser yakınmasıyla gelen psikosomatik bir hastada mide filmi çekildiğinde ülseri görebiliriz. Geçici psikolojik durum bozuklukları kötü bir psikolojik uyarı sonucu kişide görülen geçici bozukluklardır. Bu kişiler, uyarı öncesinde ve bozukluk sonrasında tamamen normaldirler. Uyarı yinelendiğinde, psikolojik rahatsızlık da yineleyebilir. Bu tür bozukluklara ve uyarılara günlük yaşamımızda sık sık rastlar