Omurilik (Medulla Spinalis)

OMURİLİK (MEDULLA SPİNALİS): Omurilik, omur kemiklerinin ortasında bulunan “Omur deliklerinin” birleşmesi ile oluşan kanalis verteb-ralis denilen kanalın içine yerleşmiştir. Erişkin bir kimsede omuriliğin boyu 40-45 cm., genişliği 1 cm. kadardır.

Omuriliğe yatay bir kesit yapıldığında, ön ve arka yüzünden omuriliğin derinliğine doğru uzanan iki yarık görülür. Öndekine “Fissura medianus anterior”, arkadakine de “Sulkus medianus posterior” denir. Fissura mediana anterior’ın biraz dış yan tarafında, bir başka yarığa daha rastlanır.

“Sulkus anteriolateralis” denilen bu yarıktan “Ön kökler” denilen sinir lifleri çıkmaktadır. Sulkus medianus posterior’m biraz dış yan tarafında ise başka bir yarık daha bulunmaktadır. Bu yarığa da “Sulkus posteriorlateralis” denir. Sulkus posteriolateralise “Arka kökler” denilen sinir lifleri girmektedir. Omuriliğin yatay kesitinin başlıca iki yapıdan kurulduğu görülür; Ortada kabaca “H” harfine benzeyen gri renkli bir bölge ve bunun dışardan saran beyaz bölge. Gri bölgenin ortasında bulunan küçük delik omuriliğin ortasında ilerleyen kanalis sentralisin kesitidir. Gri maddenin ön dallarına “Ön boynuz”, arka dallarına ise “Arka boynuz” denir. Omuriliğin ön ve arka kökleri, sağ ve solda dış yana doğru biraz ilerledikten sonra birleşirler ve tek bir sinir lifi biçimini alırlar. Arka kökler, ön köklerle birleşmeden önce “Ganglion spinale” denilen bir şişlik yaparlar. Ganglion spinalenin içinde sinir hücrelerinin gövdeleri bulunmaktadır. Arka kökler duyu ile ilgili sinir liflerini taşırlar. Buradaki sinir lifleri, çevreden aldıkları sinirsel uyarıları omuriliğe taşırlar. Bu uyarılar daha sonra omurilikteki diğer sinir hücreleri aracılığıyla beynin ilgili bölgelerine taşınırlar. Ön köklerde kasları kasılmaya yönelten “Motor sinir” (oynatıcı sinir) lifleri bulunmaktadır.