SEPA - Avrupa Tek Ödeme Alanı
Entegrasyon günümüzde kurumlar için en önemli kavramlardan biridir.
Firmalar açısından entegrasyon farklı firmaların birleşme, satınalma ve işbirlikleri olarak ortaya çıkmaktadır. Bunun endüstriler açısından nihai sonucu endüstrideki büyük firmaların diğer firmaları bünyesine katması ya da birleşerek işbirliği yapması sonucunda dev ölçekli firmaların doğmasıdır. Firmalar bu şekilde farklı pazar ve müşterilere hızlı bir şekilde ulaşabilirken aynı zamanda üretim, araştırma geliştirme ve pazarlama maliyetlerini düşürebilmektedirler.
Ülkeler açısından ise ülkelerin farklı alanlarda tek bir standart altında birleşmesi anlamına gelmektedir. Siyasi olarak entegrasyona en büyük örneklerden biri de Avrupa Birliğine dönüşen farklı Avrupa ülkelerinin oluşturduğu birliktir. Başlangıçta sadece ekonomik ortaklık amacıyla AET olarak kurulan daha sonra diğer alanlarda da işbirliğinin geliştirilmesiyle siyasal bir birlik haline gelmiştir. Euro olarak belirlenen tek para biriminde birleşmeyi tamamlamayı hedefleyen ve eski Doğu Bloku ülkelerini de bünyesine katan birlik günümüzde dünya genelinde büyük bir pazar oluşturmaktadır.
Bu anlamda bu entegrasyonu destekleyecek alanlardan biri de “Avrupa Tek Ödeme Alanı” (SEPA) yaratma çabalarıdır.
SEPA (Avrupa Tek Ödeme Alanı)
SEPA Avrupa Birliğinin tek para birimi olarak Euro yu benimsemesinin ardından entegrasyonu sağlayacak önemli adımlardan biridir. Tüketiciler Avrupa Birliği içerisinde her ülkede Euro yu kullanabilirken banka kartlarını kullanırken her ülkenin kendine ait farklı standartlarına uymak zorunda kalmaktadırlar.
SEPA insiyatifi Euro bölgesinde tüm ödemelerin yurtiçi gibi düşünülerek ulusal ve uluslararası ödemeler arasında farkı ortadan kaldırmayı hedeflemek için oluşturulmuştur. Bu proje bir yandan uluslararası ödemelerin verimliliğini arttırmayı hedeflerken ayni zamanda finansal araçların standart, prosedür ve altyapısını geliştirmeyi hedeflemektedir. Bunun sonucunda da Avrupa ekonomisinde sermaye hareketlerinin maliyetleri azaltılabilecektir. (bugünkü rakamlarla toplam GSYİH'nın %2-%3 ü oranında). Bu gelişmelerin, Avrupa ekonomisinde 50 milyar Euro değerinde bir verimlilik artışına sebep olması beklenmektedir.
Avrupa'da yapılan işlemlerin halen % 70'den fazlasının nakit ile gerçekleştirildiği biliniyor. SEPA, AB çapında ödeme altyapısı oluşturacak ve kredi kartlarının kullanımını daha ucuz hale getirerek Avrupalı tüketiciler arasında kredi kartlarının kullanımının yaygınlaştırılması için çalışacak. Sistemin bir diğer hedefi de AB'ye üye ülkelerde yaşayanların kredi transferlerini birliğin herhangi bir yerinde evlerindeymiş kadar kolaylıkla gerçekleştirebilmeleri.
SEPA nın kuruluşunda 2 önemli kilometre taşı olacaktır.
- Tüm kredi transferleri, borçlar ve banka kartları 1 Ocak 2008'den sonra tüm Avrupa'da kullanılabilir olacak.
- 2010 yılının sonunda ise tüm milli ödeme altyapısı ve ödeme prosesleri tamamıyle rekabete açılacak.
Avrupa pazarları halihazırda büyük farklılıklar
içeren ulusal ödeme sistemlerine sahiptir. Avrupa Birliği tek bir ödeme alanı SEPA'yı yaratarak tüketiciler için sınırlarötesi ödemelerdeki bu zorlukları yok etmek ve maliyetleri azaltmayı çalışmaktadır. Avrupa Ödeme Konseyi (EPC) genel bir altyapı ve standartları geliştirmek için kurulmuştur.
SEPA kabul gördüğünde tüm taraflar için avantajlar getirmesi beklenmektedir. Tüketiciler SEPA genelindeki tüm hesaplarına tek bir ülkedeki hesaplarından ulaşabilirken ayni zamanda daha geniş kullanımlı kartların nakit yerine kullanımı müşteriler güvenliğini arttıracaktır. Euro bölgesinde ülkelerarası daha ucuz, daha efektif ve daha hızlı ödeme transferi olacaktır.
Satıcılar ise daha geniş kullanımlı kartların yaygınlaşması ile işlemlerini basitleştirebilecektir.
Küçük işletmeler, işlemlerin daha basitleşmesi ve hızlanması ile nakit akışlarını geliştirebilecek ve maliyetlerini düşürebileceklerdir.
Büyük işletmeler ve şirketler ise tüm SEPA ülkelerinde kuracakları tek bir sistem ile önemli tasarruflar sağlayacaklardır.
Devletler ve kamu idareleri, yurttaşlarını kendi ülkelerinde yada SEPA ülkelerinde daha gelişmiş hizmetler sunabileceklerdir.
Bankalar; yenilikçi ürünler geliştirme, yeni pazarlara girme ve yeni ilişkiler kurma fırsatları yakalayacaklardır.
Ödeme sektörü sağlayıcıları, tek bir Euro pazarına sunacakları düşük maliyetli teknolojik ürün ve hizmetleri geliştirebileceklerdir.
Avrupa Tek Ödeme Alanına ait kanuni engellerin kalkması bu alanda rekabeti arttırarak ödeme hizmeti kullanıcılarına yeterli korumayı sağlayacaktır.
Yeni düzenleme tüm Avrupa ülkelerinde yurtiçi ödemelerde olduğu gibi fiyatlandırma getirecektir. SEPA nın ortaya çıkışı ile bankalar 2 temel konu ile karşılaşacaklar.
Öncelikle bir zorunluluk olarak acil ve radikal olarak sınırlar ötesi ödemeleri değerlendirmeleri gerekecek. Geleneksel işlem ücretlerinin ortadan kalkması diğer ödeme ve işlem ücretlerinde bankaları farklı gelir modelleri keşfetmek zorunda bırakacak.
İkinci olarak; maliyet azaltımları iş ortamında hayatta kalabilmek için zorunlu olacak. Bu daha iyi ve daha etkin işlemler ve yeni ödeme şekilleri, altyapıları ve mesaj standartları ile gerçekleştirilecek. Sonuç olarak kişisel bankacılık hizmetlerinde bu düzenleme birçok değişiklik yaratacak.
SEPA nın başlangıcı Avrupa'da sınırlar ötesinde bankalar ve firmalar arasında rekabeti şiddetlendirecek. Ayni zamanda farklı firmalara da iş imkanı yaratabilecek.
Çok uluslu firmalar ve bankalar ise tüm Euro bölgesinde ödeme süreçlerini konsolide etme fırsatını bulacaklar.
SEPA nın gelişmesi ve yayınlanması Avrupa da yaşayan milyonlarca insanı etkileyecektir. Hükümetler, tedarikçiler, kanun koyucular, firmalar, tüketiciler ve medya SEPA nın şekillenmesine yardım etmektedirler.